Άρθρο της Patricia Silva, PhD
Μια μελέτη από ερευνητές του Imperial College London στο Ηνωμένο Βασίλειο δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Nature ανακοινώνοντας την ανακάλυψη ενός γονιδίου το οποίο εμπλέκεται στην παθολογία της πνευμονικής υπέρτασης (ΠΥ). Η μελέτη φέρει τον εξής τίτλο: “Ο μεταφορέας ψευδαργύρου ZIP12 ρυθμίζει την πνευμονική αγγειακή αντίδραση στην χρόνια υποξία” (“The zinc transporter ZIP12 regulates the pulmonary vascular response to chronic hypoxia”).
Η πνευμονική υπέρταση είναι μια χρόνια απειλητική για την ζωή ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από την αύξηση της πίεσης του αίματος στις αρτηρίες που αιματώνουν τους πνεύμονες, οδηγώντας σε σταδιακή απόφραξη των πνευμονικών αγγείων, αυξημένη πνευμονική αγγειακή αντίσταση και φλεγμονή. Η πνευμονική υπέρταση μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην αναπνοή, δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια και τελικώς θάνατο. Υπολογίζεται ότι από την ασθένεια πάσχουν 15 με 50 άτομα ανά εκατομμύριο. Οι ασθενείς δεν έχουν καλή πρόγνωση και εκτιμάται πως από την στιγμή διάγνωσης έχουν 30% πιθανότητες να υποκύψουν στην ασθένεια μέσα σε τρία χρόνια.
Η πνευμονική υπέρταση μπορεί να προκληθεί φυσιολογικά από συνθήκες υποξίας (χαμηλό οξυγόνο στο αίμα). Εντούτοις, κάποια θηλαστικά είναι γενετικώς ανθεκτικά στην πνευμονική υπέρταση που προκαλείται από υποξία. Τώρα, κατά την χρήση πειραματικών ζωικών μοντέλων και γονιδιωματικών αναλύσεων για την μελέτη αυτού του φαινομένου στους αρουραίους, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το γονίδιο Slc39a12 είναι κύριος ρυθμιστής της προκαλούμενης από την υποξία πνευμονικής υπέρτασης και της αγγειακής αναδιομόρφωσης. Το γονίδιο Slc39a12 κωδικοποιεί ένα μεταφορέα ψευδαργύρου που ονομάζεται ZIP12 και ο οποίος ρυθμίζει τα επίπεδα ψευδαργύρου στα κύτταρα. O ZIP12 κανονικά δεν είναι ενεργός σε υγιείς πνεύμονες, και ενεργοποιείται στους πνεύμονες ασθενών με ΠΥ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο ZIP12 εμφανίζει αυξημένη δραστηριότητα σε αρκετούς τύπους κυττάρων των αναδιομορφωμένων πνευμονικών αρτηριδίων σε αρουραίους, αγελάδες και ανθρώπους με προκαλούμενη από υποξία πνευμονική υπέρταση. Αξιοσημείωτη είναι η ανακάλυψη ότι η καταστολή της δραστηρίοτητας του ZIP12 σε αρουραίους που είχαν στεγαστεί σε ατμόσφαιρα υποξίας προστάτευε από την ανάπτυξη πνευμονικής υπέρτασης. “Πολύ λίγα είναι γνωστά για την σχέση μεταξύ των μεταφορέων ψευδαργύρου και της καρδιοαναπνευστικής ασθένειας. Με αυτή την έρευνα αποδείξαμε ότι το γονίδιο το οποίο εμπλέκεται στον τρόπο με τον οποίο μεταφέρεται ο ψευδάργυρος στα κύτταρά μας εμπλέκεται επίσης και στην χρόνια ασθένεια της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης. Η έρευνά μας προσφέρει μία νέα ευκαιρία να κατανοήσουμε πως αναπτύσσεται η πνευμονική υπέρταση και να ανακαλύψουμε νέους τρόπους θεραπείας,” δήλωσε ο κύριος ερευνητής της μελέτης Δρ. Martin Wilkins σε δελτίο τύπου.
Η ομάδα των ερευνητών πιστεύει πως η καταστολή του Slc39a12/ZIP12 μπορεί να αποτελεί μία καινοτόμο προσέγγιση θεραπείας της ΠΥ η οποία θα μπορούσε εν δυνάμει να αντιστρέψει ή καθυστερήσει την εξέλιξη της νόσου. “Αυτή η ανακάλυψη έχει μεγάλη σημασία για ανθρώπους και ζώα που ζουν σε ψηλό υψόμετρο όπου τα επίπεδα οξυγόνου είναι χαμηλά. Πάνω από 140 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε ύψη άνω των 2,500 μέτρων. Θα βοηθήσει να κατανοήσουμε γιατί είναι πιο πιθανή η εμφάνιση της ΠΥ σε ορισμένους ανθρώπους και να βρούμε τρόπους να την καταπολεμήσουμε,” σημείωσε ο κύριος αρθρογράφος της έρευνας Δρ. Lan Zhao.
“Η πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (ΠΑΥ), παρότι σπάνια, επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής και μειώνει το προσδόκιμο ζωής του ασθενούς. Προς το παρόν είναι ανίατη και είναι επιτακτική η ανάγκη να ανακαλυφθούν νέα φάρμακα για να βελτιώσουν την θεραπεία,” δήλωσε ο Αναπληρωτής Ιατρικός Διευθυντής του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιολογίας (British Heart Foundation (BHF)) Δρ. Jeremy Pearson. “Η ομάδα του Καθηγητή Wilkins ανακάλυψε εντελώς απροσδόκητα ότι ένα γονίδιο το οποίο ρυθμίζει την κυκλοφορία ψευδάργυρου στα κύτταρα επηρεάζει την ανάπτυξη πνευμονικής υπέρτασης όταν τα επίπεδα οξυγόνου είναι χαμηλά, ότι το ίδιο γονίδιο ενεργοποιείται στους πνεύμονες ανθρώπων που πάσχουν από ΠΑΥ, και ότι η εμπόδισή του μπορεί να προστατεύσει τους αρουραίους από την ασθένεια. Αυτές οι συναρπαστικές ανακαλύψεις δημιουργούν την ελπίδα παραγωγής καινοτόμων φαρμάκων που θα αντιμετωπίσουν αυτή την σοβαρή ασθένεια.”
Η Patrícia Silva έχει διδακτορικό στην Ιατρική Μικροβιολογία και τις Μολυσματικές Ασθένειες από το Νοσοκομειακό Πανεπιστήμιο Λείντεν στην Ολλανδία. Έχει σπουδάσει Εφαρμοσμένη Βιολογία στο Universidade do Minho και ήταν μεταδιδακτορική επισκέπτρια ερευνητής στο Instituto de Medicina Molecular στη Λισσαβόνα, στην Πορτογαλία. Η έρευνά της εστιάζει στα μοριακά γενετικά χαρακτηρηστικά των μολυσματικών οργανισμών όπως των ιών και των παράσιτων.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στα αγγλικά στο Pulmonary Hypertension News
